ဒီေမးခြန္းဟာ စိတ္ေရာလူပါ ပင္ပန္းေစတဲ့ ကိစၥပါပဲ။
ေငြတစ္သိန္းက်ပ္ကို လဆန္း ၅ရက္အတြင္း ဘဏ္မွာအပ္မယ္ လကုန္ရက္အထိ မထုတ္ဘဲ ထားမယ္ဆိုရင္ အတိုးေငြ ၆၆၆ က်ပ္ေလာက္ရပါမယ္။ သိန္း တစ္ေသာင္းအတြက္ေတာ့ ၆၆သိန္းေက်ာ္အတိုးေပါ့။အကယ္၍မ်ား လဆန္း ၅ရက္ေက်ာ္မွ အပ္မိတယ္။ လကုန္အထိ မထားဘဲ ထုတ္မိရင္ေတာ့ အတိုး တျပားမွ ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး ဒိေတာ့ တစ္သိန္းသမားအတြက္ ၆၆၆ က်ပ္တန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္ျပီးေတာ့ သိန္း တစ္ေသာင္း အပ္ထားသူအတြက္ေတာ့ ၆၆သိန္းတန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဆိုရင္ မမွားပါဘူး
ဘဏ္တစ္ခု လိုင္စင္ရဖို႔ ေငြ ၂ ဘီလီယံေလာက္ ဗဟိုဘဏ္မွာ အာမခံတင္ရတယ္လို႔ ၾကားဖူးပါတယ္။ေငြေၾကးစံနစ္ စုေဆာင္းေငြေတြအတြက္ ေငြတိုက္လုံျခဳံေရး စတာေတြ အေသးစိတ္ စိစစ္ျပီးမွ ဘဏ္လိုင္စင္ ရတာပါ။ဘဏ္တခုအေနနဲ႔ အပ္ေငြအေပၚ အတိုး ၈% ေပးလိုက္ျပီး ဘဏ္က ျပန္ေခ်းတဲ့အေပၚ ၁၃% အတိုးယူတဲ့အတြက္ ၅% ကို လုပ္ငန္းလိုင္စင္ရ ဘဏ္ကအျမတ္အစြန္းရပါတယ္.။
ဒါေပမယ့္ ဘဏ္ဟာ အပ္ေငြ သိန္းတစ္ေထာင္ရွိတိုင္း တစ္ေထာင္လုံး ထုတ္ေခ်းခြင့္မရွိပါဘူး။ အပ္ေငြရဲ့ ရာခိုင္ႏွဳန္းတစ္ခု ၃၀% ေလာက္ (ခန္႔မွန္းပါ တိတိက်က် ဗဟိုဘဏ္က ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။)ကို ဗဟိုဘဏ္မွာ ေငြသား ဒါမွမဟုတ္ ေငြတိုက္စာခ်ဳပ္အေနနဲ့ မျဖစ္မေန ဝယ္ယူထားရပါတယ္။ ဒါက ဗဟိုဘဏ္က ခ်မွတ္ထားတဲ့ စည္းကမ္းပါ။
ဆိုလိုတာက စုေဆာင္းအပ္ႏွံေငြေတြ လာျပန္ထုတ္တဲ့အခါ ေငြသားအေနနဲ႔ ျပန္ထုတ္ေပးႏိုင္ေအာင္ စီမံထားတာပါ။
ဒါကို liquidity လို႔ ေခၚပါတယ္။အေျမာက္အမ်ား ျပန္လာထုတ္လို႔ ခ်န္ထားတဲ့ ေငြသား ၃၀%ခန္႔ထက္ ေက်ာ္လြန္ခဲ့ရင္ အခက္အခဲ ၾကံဳတတ္တာမို႔ ဒါကို Liquidity Crisis လို႔ ေခၚပါတယ္။
ေကာင္းပါျပီ။
ဘဏ္မွာ လာအပ္တဲ့ သိန္း တစ္ေထာင္က ၃၀% ေလာက္ကို ဗဟိုဘဏ္မွာ ထားျပီး သိန္း ၇၀၀ ေလာက္ထုတ္ေခ်းတဲ့အခါ ဘယ္လိုမူနဲ႔ ထုတ္ေခ်းသလဲ။
၁. အာမခံတင္တဲ့ အေဆာက္အဦမွာ ေျမဂရန္ အမည္ေပါက္ရပါတယ္။
၂. အုတ္အေဆာက္အဦ ျဖစ္ရပါတယ္။
၃. မီးအာမခံ ထားရပါတယ္
၄. ေခ်းေငြလိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမယ့္ လုပ္ငန္းအေၾကာင္း အေသးစိတ္ တင္ျပရပါတယ္.
၅. သုံးႏွစ္ဆက္တိုက္ အရွဳံးမရွိတဲ့ အေျခအေနနဲ့ ေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္အခမ်ား တင္ျပရပါတယ္။
၆. လုပ္ငန္းနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ လိုင္စင္မ်ားတင္ျပရပါတယ္။
ဒိေတာ့ ဘဏ္က အာမခံအျဖစ္ တင္ျပတဲ့ ပစၥည္းကို သိန္းတစ္ေထာင္ တန္ပါတယ္လို႔ ရာျဖတ္က တန္ဖိုးသင့္တဲ့အခ့ါ့ ၃၀%.. ၄၀% ေလာက္အထိ သိန္း ၃၀၀ နဲ႔ ၄၀၀ၾကားေလာက္သာ ေငြသားအျဖစ္ ၁၃% အတိုးနဲ႔ ထုတ္ေခ်းပါတယ္။ အေပါင္ပစၥည္းတန္ဖိုးျပည့္အတိုင္း ေငြသား သိန္းတစ္ေထာင္ ထုတ္မေခ်းပါဘူး။
အတိုးမဆပ္ႏို္င္ အရင္းမဆပ္ႏိုင္တဲ့အခါ ဘဏ္မွာ အာမခံတင္ထားတဲ့ အေဆာက္အဦကို တရားရုံး ဆုံးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ ေလလံတင္ျပီး ရတဲ့ ေငြကေန အရင္းအတိုး အကုန္ႏွဳတ္ သူရစရာရွိတာ အားလုံးရယူျပီးမွ ေငြေခ်းျပီး ျပန္မဆပ္ႏိုင္သူကို က်န္တဲ႔ ေငြ ျပန္ေပးပါတယ္။
ဘဏ္က Risk လုံးဝမယူတဲ့အတြက္ ယုံၾကည္မွဳေတြ အရည္အခ်င္းေတြအေပၚ ၾကည့္ျပီး ေငြ မေခ်းပါဘူး။ ခိုင္မာတ့ဲ အာမခံပစၥည္းအေပၚမွာႀကည့္ျပီးမွသာ ေခ်းပါတယ္။ ဒါက ဘဏ္တိုင္းရဲ့ ေခ်းေငြအပ္ေငြအေပၚ ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္းပါပဲ။
ဘဏ္တိုင္းရဲ့ ဥကၠဌ ဒါမွမဟုတ္ တာဝန္ရွိသူဟာ ေန႔စဥ္ ဘဏ္အပ္ေငြ ေခ်းေငြစုစုေပါင္း စာရင္းခ်ဳပ္ျပီး ဗဟိုဘဏ္ ဥကၠဌ ဒါမွမဟုတ္ တာဝန္ရွိသူူ။ ဘဏၰာေရးဝန္ၾကီး ဌာနက တာဝန္ရွိသူနဲ့ ညတိုင္း စည္းေဝးထိုင္ရပါတယ္။
ေခ်းေငြ ေတာင္းခံတာမ်ားလို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ပမာဏေက်ာ္ျပီး ထုတ္ေခ်းဖို့ ခက္ေနတဲ့ ဘဏ္အတြက္ အပ္ေငြမ်ားေနတဲ့ဘဏ္က ပိုေနတဲ့ ေငြသားေတြကို လြဲေျပာင္းေခ်းဌားႏိုင္ဖို႔ ဘဏ္အခ်င္းခ်င္း အၾကား သင့္ေတာ္တဲ့ အတိုးႏွဳႏ္းတခု သတ္မွတ္ေပးျပီး ဗဟိုဘဏ္က ထိန္းညွိေပးရပါတယ္။လိုေနတဲ႔ ဘဏ္အတြက္ ပိုေနတဲ႔ဘဏ္ကေငြကို ဗဟိုဘဏ္က ပြဲစားလုပ္ေပးတဲ့သေဘာပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ဘဏ္ေတြဟာ ရန္သူမဟုတ္တဲ့ ယွဥ္ျပိဳင္မွဳနဲ့ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့အျပင္ အခက္အခဲ တစ္ခုေပၚတိုင္း ကူညီရိုင္းပင္းၾကရပါတယ္။တကယ္ေတာ့ ဘဏ္တစ္ခု စိတ္မခ်ရတဲ့အတြက္ liquidity Crisis ျဖစ္တာကို ဝိုင္းမကူရင္ ကိုယ့္ဘဏ္ကိုပါ ကူးစက္လာႏိုင္လို႔ပါပဲ။
တခ်ိန္တည္းမွာ ဒီလိုအျဖစ္ကို ဗဟိုဘဏ္က ရပ္တည္ေျဖရွင္းေပးတတ္ပါတယ္။ဘဏ္ေပါင္း ၂၂ ခုရဲ့ ၃၀%ေသာ ေငြသားေတြဟာ ဗဟိုဘဏ္မွာ ႔ရွိေနလို႔ပါပဲ။ ဒိေတာ့ စိတ္ပူလို႔ ဝိုင္းထုတ္ၾကရင္ ကိုယ့္စုေဆာင္းေငြေတာ့ လက္ထဲ ေရာက္လာပါတယ္။ အတိုး ဆုံးပါမယ္။ တဆက္တည္းဘဏ္လုပ္ငန္းေတြ အခက္အခဲျဖစ္လို႔ ေႏွာင့္ေနးတာေတြ ၾကံဳရပါမယ္။
အခုဆို ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ဖို႔ ေငြထုတ္ ေငြလြဲတဲ့အခါ အခ်ိန္အလြန္ၾကာပါတယ္။
လန္႔ျပီး ကုန္ေစ်းႏွဳန္းကစားတာ မတည္ျငိမ္တာေတြ ျဖစ္ပါတယ္.။ မထုတ္မိရင္ ကိုယ့္စုေဆာင္းေငြ ဆုံးမလားလို႔ ေမးစရာပါ။ အေပၚမွာ ေျပာခဲ့တာေတြကို သိနားလည္ရင္ အေျဖဆိုတာရွိပါတယ္.။ ထုတ္ပါ မထုတ္နဲ႔ ဆုိတာေတာ့ ၆၆၆က်ပ္တန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္လား ၆၆သိန္းတန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္လားေပၚမွာလည္း တည္ပါေသးတယ္။ဒိေတာ့ ထုတ္ပါလို႔ မတိုက္တြန္းသလို မထုတ္ပါနဲ႔လို႔ မတားျမစ္လိုပါဘူး။
၆၆၆က်ပ္တန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ကုန္ေစ်းႏွဳန္း မတည္ျငိမ္တဲ့အခါ ခံစားရမွာ ၆၆၆က်ပ္တန္ေတြပါ။၆၆သိန္းတန္ေတြအတြက္ေတာ့ တက္လာတဲ့ ကုန္ေစ်းႏွဳန္းဟာ သူ႔ဂုတ္ေပၚ တက္ေနတဲ့ ပရြတ္ဆိတ္ေလာက္ အေရးမၾကီးပါဘူး။ တတ္ႏိုင္တာကိုး
ေတြးဆႏိုင္ၾကပါေစ။
Maung Maung Myint
